Haperende Hersenen
In de bijlage van de Volkskrant van 22 augustus 2015 stond een opvallend interview met Iris Sommer. Ook het programma De Wereld Draait Door besteedde er op 29 september aandacht aan. Iris Sommer is psychiater en schreef het boek ‘Haperende Hersenen’, een zeer toegankelijk en prettig geschreven boek. Handig voor leidinggevenden en collega’s als zij binnen hun team te maken krijgen met iemand die een hersenaandoening heeft.
Mensen met hersenziekten krijgen vaak te maken met onbegrip of ten onrechte het stickertje ‘wil niet werken’. Of hun aandoening brengt bepaald gedrag met zich mee dat voor een buitenstaander onbegrijpelijk is of als gek wordt gezien.
Elke aandoening beïnvloed op zijn eigen wijze het gedrag, het denken, het voelen en de motoriek (bewegen) van iemand. Sommer brengt hierin meer duidelijkheid waarom dit zo is en legt bij elke aandoening uit wat de invloed van de hersenen hierop is.
Sommer beschrijft 9 neurologische en psychiatrische hersenaandoeningen aan de hand van 9 verhalen van ‘patiënten’. Uiteraard komen de symptomen en de bijbehorende behandelingen aan bod maar ook wat het met de persoon doet als hij te maken krijgt met een hersenaandoening. Het boek geeft veel duidelijkheid over situaties waar mensen met hersenziekten mee te maken krijgen.
De ziektebeelden die aan bod komen zijn:
1 ziekte van Parkinson,
2 bipolaire stoornis,
3 multiple sclerosis (MS),
4 ziekte van Alzheimer,
5 syndroom van Gilles de la Tourette,
6 schizofrenie,
7 ziekte van Huntington,
8 niet-aangeboren hersenletsel,
9 dwangstoornis.
Zo vertelt Sommer dat mensen met MS last kunnen hebben van verlies van spierkracht, maar net zo goed last hebben van vermoeidheid, somberheid en een gebrek aan emotie of motivatie (apathie). Dat zijn symptomen die zowel neurologisch (vermindering van spierkracht) als psychiatrisch (somberheid) van aard zijn.
De neuroloog heeft aandacht voor het fysieke aspect bij deze chronisch ziekte.
Heeft iemand last hebt van angsten, somberheid en depressie (dat komt voor bij MS en de ziekte van Parkinson) dan gaat diegene naar de psychiater. Als een medewerker met MS naar een psychiater wordt verwezen dan is die persoon niet gek maar dit hoort bij de aandoening. Het is meer de organisatie van onze gezondheidszorg die deze scheiding aanbrengt.
Helaas rust er nog steeds een taboe op hersenziekten, en zeker op psychiatrische ziekten. Wat een hersenziekte zo ingrijpend maakt, is dat in de hersenen ook ieders persoonlijkheid zit. ‘De hersenen maken ons tot wie we zijn’.
Het taboe, de vooroordelen en de onbekendheid van hersenaandoeningen waren voor Iris Sommer redenen om dit boek te schrijven.
Of zoals zij aangeeft: “In dit boek wil ik mensen met een hersenaandoening een gezicht en een stem geven; hun verhaal laten horen en hun aandoening toelichten. Voor hen wil ik de symptomen zo concreet mogelijk beschrijven en uitleggen, zodat ze invoelbaar en begrijpelijk worden.”